نشان تجارت - یارانه جدید که قرار بود به ۳۰ میلیون نفر در دهکهای اول تا چهارم، ۱۲۶ هزار تومان و به ۳۰ میلیون نفر در دهکهای پنجم تا هفتم، ۹۰ هزار تومان پرداخت شود، طبق اعلام دولتمردان میبایست در دهم دی ماه به خانوارها پرداخت میشد، اما با وجود اعلام آمادگی سازمان هدفمندسازی یارانهها، دولت از پرداخت آن عقب نشینی کرد.
یک اقتصاددان با بیان اینکه مشکل اصلی دولت برای پرداخت یارانه جدید، منبع تامین آن است، گفت: ازآنجا که دولت پول ندارد، برای کسب درآمد میخواهد یک سری از یارانهها مثل یارانه بنزین را حذف و قیمتها را گران کند. از طرف دیگر از تبعات اجتماعی آن هم میترسد.
سید مرتضی افقه ادامه داد: به همین دلیل دولت به دنبال منبع و مبلغی است که اول یارانه را به مردم بدهد تا کام مردم شیرین شود و بعد یارانه بنزین را حذف کند؛ اما، چون منبعی پیدا نمیکند، فعلا دست نگه داشته است.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: هرچند راحتترین مسیر برای تامین مبلغ یارانه جدید برای دولت، استقراض از بانک مرکزی است، ولی چون دولت آگاه است که این مسیر به تورم منتهی خواهد شد فعلا دست از این کار کشیده است.
افقه ادامه داد: دولت در حال حاضر در حال مانور دادن روی این موضوع است که در یکی، دو ماهه اخیر دست به نقدینگی نزده و تورم هم کاهش پیدا کرده است. به همین دلیل تلاش میکند از بانک مرکزی برای پرداخت یارانه جدید استقراض نکند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: نکته دیگر در عدم پرداخت یارانه جدید، ناهماهنگی تیم اقتصادی دولت و عدم تخصص این تیم است. رئیس سازمان برنامه و بودجه، رئیس بانک مرکزی و معاون اقتصادی رئیس جمهور تخصص مستقیم و ذی ربط با کارشان ندارند.
افقه با بیان اینکه این تیم اقتصادی در دولت با هم هماهنگ نیستند، گفت: گویی این افراد در تیم اقتصادی دولت برای وعده شیرین دادن به مردم مسابقه گذاشته اند. به همین دلیل محسن رضایی زودتر این خبر را اعلام کرد، اما عملیاتی نشد.
این اقتصاددان ادامه داد: دولت در حال حاضر دو تصمیم برای تحول ساختاری گرفته است؛ یکی گران کردن خدمات و کالاهایی همانند بنزین، گاز، برق و اینترنت که البته این گرانی را به صورت چراغ خاموش انجام میدهد و در این بین تنها بنزین است که تبعات اجتماعی دارد.
افقه در مورد تصمیم دوم دولت برای تحول ساختاری گفت: تصمیم دوم حذف ارز ترجیحی است. قصد دولت اجرای هر دو تصمیم است و اخیرا هم صحبت جدیدی را مطرح کرده اند مبنی بر اینکه میخواهند همه یارانهها را یکپارچه کنند.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: اگر دولت قصد دارد یارانهها را یکپارچه کند نیاز به کار عملیاتی است و ساز و کار و تشکیلات میخواهد. برای حذف یارانه بنزین هم به همین شیوه باید عمل کند. این مساله یک ساز و کار پیچیده اداری و اجرایی قوی میخواهد که دولت از عهده آن برنمی آید، ولی چون وعده داده آن را به عقب میاندازد.
افقه گفت: به نظر میرسد بخشی از این معطل کردنها برای پرداخت یارانه جدید، این است که مذاکرات را دارند به جایی میرسانند. اگر مذاکرات به نتیجه هم برسد مدتها طول میکشد تا نفت فروش برود و ما دوباره بازارهای صادراتی را به دست بیاوریم. اگر مذاکرات به سرانجام برسد ۸ میلیارد پول بلوکه شده در کره جنوبی و همچنین دیگر کشورها از این طریق آزاد میشود و دولت میتواند از این منابع برای پرداخت یارانه جدید استفاده کند هرچند آن هم تورم زاست.